Op 28 juni 2017 brengt Primark het bericht naar buiten dat ze vier soorten slippers uit de schappen halen omdat er een te hoog gehalte van een 'chemische stof' in zit. Het blijkt te gaan om de polyaromatische koolwaterstof chryseen.
Wat is chryseen?
Chryseen (1,2-benzofenantreen, C18H12) valt in de categorie polyaromatische koolwaterstoffen (PAKs): moleculen met meerdere ringen die zijn opgebouwd uit koolstof en waterstoffen. In de pure vorm vind je chryseen terug als witte kristallen, maar door verontreinigingen krijgt het vaak een gelige kleur. De stof is één van de ingrediënten van teer en het zit ook in tabaksrook. Het molecuul wordt ook gebruikt als voorloper van enkele oestrogeen-achtige moleculen en crisnatol, een anti-kanker medicijn.
Is het gevaarlijk?
Chryseen is mogelijk kankerverwekkend, vooral als je het inslikt kan het gevaarlijk zijn. Proefdierexperimenten hebben dit vermoeden al enkele malen bevestigd. Er bestaan veel derivaten van chryseen zoals 3-methylchryseen en 5-methylchryseen die ook slecht zijn voor de mens. Daarom hanteert de Nederlandse Voedsel- en Warenautoriteit (NVWA) een maximale concentratie chryseen van 1 milligram per kilogram in consumentenproducten die in contact komen met de menselijke huid. De slippers bij de Primark overschreden deze norm en zijn daarom uit de handel gehaald.
Naast het chryseen-gehalte in consumentenproducten houdt de overheid de hoeveelheid chryseen in het milieu in de gaten. In 2012 stelde het RIVM vast dat de maximale toelaatbare concentratie chryseen in het water 1,2 nanogram per liter moet zijn.